Donderdag 17 0kt. 2024, 19:30 uur
lezing in 'Het Trefpunt' Gorssel
Zware gaten als kosmische fossielen van zware dubbelsterren
dr. Lieke van Son
In 2015 lukte het de mensheid voor het eerst om zwaartekrachtsgolven te detecteren. Deze golven zijn rimpelingen in de ruimtetijd die het voor ons mogelijk maken om zwaartekracht te observeren. De eerste zwaartekrachtsgolf die werd ontdekt, was van twee zwarte gaten die om elkaar heen dansten tot ze op elkaar botsten. Sindsdien hebben we nog veel meer zwaartekrachtsgolven waargenomen. De detectoren 'horen' momenteel bijna elke dag een botsing, en we verwachten miljoenen detecties in het komende 10 jaar. Waar komen al deze zwarte gaten vandaan?
We weten dat zwarte gaten ontstaan uit zware sterren, maar het leven en de dood van zware sterren zijn nog slecht begrepen. Dat is jammer, want zware sterren beïnvloeden vrijwel elk aspect van de moderne astrofysica, doordat ze ons universum vormgeven via de elementen en ioniserende straling die ze uitzenden. Ik vertel hoe we de eigenschappen van zwarte gaten (en neutronensterren) die we horen via
zwaartekrachtsgolven kunnen gebruiken als fossielen van zware sterren.
Lieke van Son streeft ernaar ons Universum te verkennen door middel van rimpelingen in de ruimtetijd, zogenaamde 'zwaartekrachtsgolven'. Ze heeft haar Ph.D. behaald aan het Center for
Astrophysics, Harvard, en behaalde haar B.A. en M.A. in Astronomie met een specialisatie in Kosmologie aan de Universiteit Leiden. Momenteel is ze werkzaam als postdoctoraal onderzoeker bij zowel het Center for
Computational Astrophysics in NYC als Princeton University.